Jakie są rodzaje błędów ortograficznych?

Redakcja i korekta tekstu
Atelier redakcji tekstu
08.01.2023

Do grupy błędów ortograficznych zaliczamy każdy zapis słowa, który odbiega od ustalonych w danym języku norm. Zasady pisowni określone są w słownikach języka polskiego. Najczęściej błędy dotyczą łącznej i rozdzielnej pisowni wyrazów, użycia wielkich liter oraz dwuznaków h/ch, ż/rz oraz u/ó. Rada Języka Polskiego wyróżnia dwie główne grupy błędów ortograficznych: rażące i drugorzędowe.

coffee-gbeacb3bfd_640.jpg

Rażące błędy ortograficzne

Rażący błąd ortograficzny dotyczy nieprawidłowego zapisu wyrazów zawierających charakterystyczne dla naszego języka dwuznaki: ch/h, u/ó oraz rz/ż. Wyjątek stanowi jedynie pisownia rz po spółgłoskach. Przykładem tego rodzaju błędu może być zapis muha zamiast mucha lub klób w miejsce klubu.

Ponadto w grupie błędów I stopnia zaliczamy także pisownię łączną i rozdzielną z partykułą „nie”, zakończeń wyrazów na ji, ii oraz i oraz zastosowanie małej i wielkiej litery. Zasady poprawnej pisowni bywają szczególnie skomplikowane w zakresie zapisu przedrostków roz-, bez-, wez-, wes-, wz-, ws- oraz nosówek, czyli połączeń om, on, em, en. Ostatnim rodzajem błędów z tej grupy jest niepoprawny zapis pisowni cząstki -by z osobowymi formami czasownika np. mówił by, w miejsce poprawnej pisowni mówiłby.

Drugorzędowe błędy ortograficzne

Drugorzędowe błędy to zasadniczo wszystkie pozostałe odstępstwa od reguł poprawnej pisowni. Zaliczamy do nich zatem m.in. nieprawidłowy zapis wyrażeń przyimkowych (np. napewno zamiast na pewno) oraz błędy w zakresie przedrostków z-, s-, ś- (np. shanbić w miejsce zhańbić).

Podział błędów ma szczególne znaczenie dla uczniów i nauczycieli. Odpowiednie sklasyfikowanie błędów gramatycznych 
i ortograficznych może mieć znaczący wpływ na ocenę końcową z języka polskiego. Warto przy tym zaznaczyć, iż zasady nie muszą być 
w pełni przestrzegane. Jako błędy drugorzędowe można bowiem uznać także potknięcia w rzadko spotykanych wyrazach, takich jak Boh czy kurhan.

book-gf6943bae4_640.jpg

Błędy ortograficzne a błędy fonetyczne

Ciekawą grupę błędów pisowni stanowią nieprawidłowości ortograficzne motywowane fonetycznie. Najprościej rzecz ujmując, odnoszą się one do pomylonego zapisu, zgodnego z tym, jak słyszymy dany wyraz. Najczęściej są one popełniane przez małe dzieci, które dopiero poznają podstawowe zasady pisowni. Poprawność pisowni jest zachwiana przede wszystkim w zapisie liter ą i ę, w momencie, gdy następuje ich ubezdźwięcznienie. Sprawdzając pisownię, często znajdujemy błędy w słowach takich jak: będę (bende), piękna (pienkna) oraz idą (idoł).

Dzieci najczęściej zapisują wyraz w sposób, który wydaje się najbliższy wymowie. Z tego powodu w dziecięcych ćwiczeniach, mających na celu sprawdzanie pisowni polskiej nie powinno zabraknąć słów takich jak: łódka, krzak, huśtawka, sad oraz laurka. Błędy te zostają z czasem wyeliminowane w miarę postępów na lekcjach w szkole podstawowej.

Czym różnią się błędy interpunkcyjne od ortograficznych?

Błędy interpunkcyjne odnoszą się do nadużywania lub pomijania znaków przystankowych. Do najczęściej występujących błędów zaliczamy m.in. niewłaściwe zastosowanie przecinków, pominięcie kropki lub nieprawidłowe zastosowanie średnika i myślnika. Warto przy tym zauważyć, iż niektóre błędy pozornie uchodzące za interpunkcyjne, w rzeczywistości zaliczane są do grupy błędów ortograficznych 
w języku polskim.

Pod względem poprawności ortograficznej sprawdzamy m.in. zapis skrótów oraz zastosowanie kropki. Warto pamiętać, iż kropkę stawiamy jedynie wtedy, gdy zapisana litera jest pierwszą lub środkową literą w wyrazie. Oznacza to, iż przykładowo skrót dr zapiszemy bez kropki. Sprawdzanie błędów ortograficznych powinno koncentrować się także na zapisie apostrofów. Często bywają one nadużywane podczas nawiązywania do obcojęzycznych imion, nazwisk oraz nazw własnych. Poprawa ortografii obejmuje przy tym korektę zapisu liczebników oraz dat.

glasses-gc254117b4_640.jpg

Jakie są najczęściej popełniane błędy ortograficzne?

Każdy, niezależnie od wieku oraz wykształcenia, popełnia błędy składniowe, interpunkcyjne oraz ortograficzne. Większość studentów oraz pisarzy korzysta przy tym z automatycznej korekty tekstu, jaką oferuje większość programów edytorskich. Dodatkowo sprawdzanie pisowni online bywa szczególnie skuteczne w wyłapywaniu drobnych błędów i literówek. Propozycje poprawek należy traktować jednak z dystansem, ponieważ nigdy nie mamy pewności, iż program podkreślił wszystkie nieprawidłowości. Powinniśmy przy tym zweryfikować kontekst i samodzielnie przeanalizować znalezione błędy.

W pracach studentów najczęściej korektor online nie wystarczy. Notoryczne są bowiem potoczne sformułowania oraz pozornie drobne potknięcia językowe. Możemy wśród nich wymienić przykładowo nieprawidłowy zapis czasowników, np. nierozróżnienie form pierwszej i trzeciej osoby l. poj. (ja piję, ale on pije) oraz błędów w zapisie czasowników pochodnych np. rozumię w miejsce rozumiem. Błędy można spotkać także w zapisie terminów specjalistycznych.

Błędy ortograficzne w innych językach

Ortografia nie dotyczy jednak wyłącznie języka polskiego. Szczególnie skomplikowany pod tym względem jest język angielski, który odznacza się wyjątkową nieregularnością. Mimo istnienia zasad liczba wyjątków i odstępstw sprawia, że dla wielu uczniów nauka reguł okazuje się bezcelowa. Język angielski cechuje się przy tym znacznymi różnicami w zakresie sposobu wymowy i pisowni. Bardzo często sposób mówienia nie sugeruje poprawnego zapisu. Korektor tekstu online sprawdza się w podstawowym sprawdzeniu pisowni, w tym poprawi błędną interpunkcję i ortografię.

LanguageTool działa także, jeśli chodzi o hiszpański język. Mimo iż języki romańskie nie kojarzą się z licznymi wyjątkami i skomplikowanymi regułami, nawet po wielu latach nauki liczne osoby popełniają podstawowe błędy. W skutecznej nauce może pomóc czytanie wysokiej jakości literatury i artykułów prasowych oraz pisanie dyktand. To znane ze szkoły ćwiczenie skutecznie utrwala sposób zapisywania nawet najtrudniejszych wyrazów. Dzięki temu z czasem zaczniesz tworzyć bezbłędne teksty na każdy temat.

Błędy ortograficzne a błędy typograficzne

Błędy typograficzne to nieprawidłowości w zakresie edycji oraz oprawy graficznej tekstu. Dotyczą m.in. niekonsekwencji w zapisie cytatów, nagłówków oraz nieuzasadnionej zmiany czcionki. Dodatkowo obejmują nadużywanie kursywy oraz pogrubiania tekstu, które pełnią określoną funkcję.

Nieprzestrzeganie zasad edytorskich może skutkować powstaniem niezrozumiałego i chaotycznego tekstu. W środowisku akademickim nieprzestrzeganie ustalonych wytycznych często skutkuje odrzuceniem artykułu przez czasopismo naukowe. Zaniedbania w zakresie typografii mogą mieć zatem znaczny wpływ na rozwój kariery naukowej na uniwersytecie. Doświadczeni korektorzy z Atelier redakcji tekstu pomogą w wyeliminowaniu każdego rodzaju błędów, w tym zaznaczą dla Ciebie błędy składniowe oraz błędy leksykalne.

Warto przy tym podkreślić, iż nawet drobne literówki wynikające z niewłaściwego posługiwania się klawiaturą klasyfikowane są jako błędy ortograficzne, a nie typograficzne. Te drugie obejmuje jedynie kwestie techniczne, związane z oprawą wizualną. Mogą dotyczyć zatem podziału tekstu na akapity oraz sposobu opracowania cytatów i bibliografii w tekstach akademickich.

bible-gecf2fbb13_640.jpg

 

Od czego rozpocząć sprawdzanie ortografii?

Korekta błędów powinna być poprzedzona starannym opracowaniem tekstu. Już podczas pisania powinieneś weryfikować zapis trudniejszych wyrazów w dedykowanych słownikach oraz poradniach języka polskiego. Na bieżąco warto sprawdzać także tekst pod kątem błędów w aplikacjach internetowych.

Kluczem do powstania przyjemnej w odbiorze treści jest także samodzielne, wielokrotne czytanie wypracowania, opowiadania lub pracy dyplomowej. Pomocna może okazać się konsultacja z zaufaną osobą, która pokaże nam, które fragmenty wymagają poprawy.

Jeśli zależy Ci na tym, aby wyeliminować wszystkie, nawet drobne błędy, skontaktuj się z doświadczonym redaktorem lub korektorem. Nasi specjaliści nie tylko znają obowiązujące zasady języka, ale także udzielą wskazówek, które pomogą w rozwijaniu warsztatu pisarskiego. Dopracowana ortografia stanowi największą oznakę szacunku autora wobec czytelnika.

Poprawnie skonstruowany tekst jest nie tylko przyjemny w odbiorze, ale także jawi się jako merytoryczny i profesjonalny. Jako autorzy występujemy wtedy w roli ekspertów, którzy posiadają wszelkie niezbędne kwalifikacje. Nasza argumentacja staje się wtedy bardziej przekonująca. Kwestie te ważne są zarówno dla studentów oraz doktorantów, jak i początkujących pisarzy, którzy rozpoczęli właśnie pracę nad pierwszą książką.

Dlaczego ortografia jest ważna?

Zasady pisania w znaczny sposób ułatwiają codzienną komunikację. Pozwalają na sprawne przekazanie komunikatu. Dzięki poprawnemu pisaniu unikniesz kłopotliwych dwuznaczności oraz nieporozumień. Niekiedy wyrazy różnią się od siebie jedynie zapisem, w takiej sytuacji błąd może doprowadzić do zaburzenia spójności argumentacji oraz skutkować zachwianiem wewnętrznej spójności tekstu. Czytanie treści stanie się tym samym męczące, a czytelnik zostanie zmuszony do domyślania się, co autor miał na myśli.

Poprawne pisanie stanowi także oznakę profesjonalizmu. Niezależnie od tego, czy tworzysz treści na swoją stronę internetową, czy jesteś studentem, tekst jest manifestacją Twoich kompetencji i umiejętności. Każdy błąd ortograficzny może stać się przyczynkiem krytyki oraz zmniejszyć wiarygodność w oczach klienta lub środowiska akademickiego. W przypadku twórczości artystycznej może powodować spadek zainteresowania twórczością danego autora.

notes-g2894b38b2_640-1.jpg

Nauka zasad ortografii dotyczy każdej osoby, która zawodowo zajmuje się pisaniem dłuższych wypowiedzi. Stanowi podstawę warsztatu pisarza, studenta oraz naukowca, niezależnie od dziedziny zainteresowań. Błędy gramatyczne, stylistyczne i ortograficzne mają znaczenie zarówno w naukach ścisłych, jak i humanistycznych. Już dzisiaj zadbaj o swój tekst i popraw wszystkie znalezione błędy!

Terminy gonią i jesteś już zmęczony/a szukaniem błędów w swoim tekście?

Chcesz już mieć czas dla siebie i bez zmartwień móc w spokoju spotkać się ze znajomymi?

Atelier redakcji tekstu
Nie odchodź, zgarnij ebooka!

Chcesz uniknąć najczęstszych pułapek, które studenci popełniają w swoich pracach dyplomowych?

Pobierz nasz darmowy ebook, który pomoże Ci napisać perfekcyjną pracę dyplomową!

Atelier redakcji tekstu

Atelier redakcji tekstu

Specjaliści ds. redakcji i korekty tekstu

Atelier redakcji tekstu to doświadczony zespół korektorów i redaktorów oferujący usługi w zakresie profesjonalnej korekty i redakcji wszelkiego rodzaju tekstów – prac licencjackich, magisterskich, doktorskich, artykułów, książek itp.

Podobne artykuły

tworzenie tabel w latex
Redakcja i korekta tekstu

Tworzenie tabel w LaTeX – podstawy

LaTeX to profesjonalny system składu drukarskiego, który umożliwia tworzenie dokumentów naukowych i technicznych o wysokości jakości typograficznej. Jakość składu pozostaje niezmiennie wysoka niezależnie od rozmiaru dokumentu

bibliografia w latex
Redakcja i korekta tekstu

Bibliografia w LaTeX – kompletny przewodnik

LaTeX, utworzony w 1984 roku, to funkcjonalność, która do dzisiaj pozostaje popularnym oprogramowaniem doskonale sprawdzającym się w przypadku tworzenia pracy naukowej. Autorzy naukowych publikacji muszą bowiem dbać nie tylko o najwyższą jakość merytoryczną swoich publikacji, ale także o ich odpowiednie sformatowanie

czym jest latex
Redakcja i korekta tekstu

Czym jest Latex?

LaTeX to zaawansowane oprogramowanie, które pozwala na sprawny i szybki skład tekstu. Dzięki temu możemy zwiększyć efektywność pracy podczas opracowywania artykułów czy też innych form wypowiedzi. Jak działa LaTeX? Jakie były jego początki? Dlaczego warto korzystać z tego oprogramowania? Wyjaśniamy!

Potrzebujesz pomocy doświadczonej osoby do skontrolowania tekstu?

Oferujemy kompleksową pomoc w zakresie redakcji i korekty tekstu, a nasze usługi świadczymy na najwyższym poziomie.
Tekst będzie spełniał wszelkie wymogi uczelniane, redakcyjne i językowe. Dostaniesz tekst gotowy w 100% do publikacji/wydruku.